September 22, 2020

Hoe ga je om met anderen die minder bewust leven dan jij?

Als je bewust leeft, leef je waarschijnlijk heel anders dan de ‘standaard mens’ (al heb ik geen idee hoe die eruit ziet). Maar het kan lastig zijn als jouw levensstijl botst met de mensen om je heen. Hoe ga je hier mee om? Ik ben al een tijdje bezig met bewuster leven, en heb hierin ook erg een manier moeten vinden ten opzichte van de mensen om mij heen. Meteen een disclaimer, ik ben geen therapeut. Maar ik kan je wel vertellen hoe ik dit doe en hiermee om ga. Misschien heb je hier iets aan. 

*bewust leven: gebruik ik in deze blog als overkoepelende term voor leven met oog op jezelf, dier, mens en milieu. Gericht op het grotere geheel en de lange termijn. Ik zal zelf veel voorbeelden geven aan de hand van plantaardig eten, omdat dit me nog het meest bij is gebleven. 

Dit is jouw keuze 

Allereerst, jíj hebt besloten om bewust te gaan leven. Jij bent de persoon in controle over jouw leven, en dat alleen. Iedereen mag voor zichzelf bepalen hoe die wil leven. Onthoud dit, want als jíj besluit bewuster te gaan leven, kun je niet zomaar van andere mensen verwachten dat zij hetzelfde gaan doen. 

Forceer niks

Denk eens terug aan je puberjaren, of eigenlijk elk moment dat mensen je zeiden wat je moest doen. Meestal als iemand mij de opdracht geeft iets te doen en er veel over blijft zeuren, heb ik helemaal geen zin meer om datgene te doen. Terwijl als ik zelf gemotiveerd ben iets te gaan doen, er geen houden meer aan is. Herken je dit? Grote kans dat dit ook voor jouw partner/ vriend/ familie geldt, en dat het zelfs averechts kan werken als je ze probeert te motiveren met kritiek/ feitjes/ etc. Dat schrikt vaak juist nog meer af, en brengt andere mensen in de weerstand. Precies wat je niet wilt hebben. Niet doen dus, dat forceren. 

Neem je eigen ruimte in

Dat je de ander niet moet gaan forceren, betekent niet dat jouw bewuste levensstijl er niet mag zijn. Het kan zo zijn dat je als de rare eend in de bijt word gezien als je bewust gaat leven.

Toen ik begon met plantaardig eten, durfde ik hier eigenlijk niet over te praten. Ik eet ook al suikervrij. En ik voelde me nogal ‘te veel’ voor andere mensen. Dat ik me dan ook nog elke keer moest verantwoorden als veganist, vond ik heel vervelend. Terwijl, waarom eigenlijk? Jouw manier van leven heeft evenveel bestaansrecht als die van anderen. En door wel te laten zien hoe je leeft, inspireer je misschien anderen om een beetje met jou mee te gaan. 

Houd het bij jezelf

Je kunt de ander inspireren, en daarmee motiveren hetzelfde te doen. Maar van verwijten maken en kritiek geven verandert de sfeer. Laat zien wat je doet, vertel over je eigen ervaringen, en betrek de ander hierbij. Maar vertel de ander niet wat ‘ie moet doen. 

Bij mij ging dat als volgt. Toen ik ging samenwonen met mijn vriend, at ik vegetarisch en hij niet. Daar kwam ook nog eens bij dat ik na één jaar samenwonen alleen nog maar plantaardig ging eten. Ik heb hem nooit bekritiseerd op hoe hij at, en hij mij ook niet. We aten altijd hetzelfde, maar in het begin bakte hij er dan een stuk vlees bij/ strooide er kaas overheen/ etc. Ik heb hem wel laten zien hoe gevarieerd en lekker je kan eten. Ook al is dat vegetarisch of veganistisch. Ik liet hem zien hoe eten eruit ziet als je af stapt van het aardappelen-groenten-vlees-idee, en dat je ook heerlijke en complete maaltijden kunt maken zonder vlees. Dit was een compleet nieuwe wereld voor hem. Na een tijdje werd dit ook voor hem ‘het nieuwe normaal’. Nu, na 3 jaar, eten we samen eigenlijk altijd volledig plantaardig. Hij strooit er heel soms nog eens wat kaas overheen, en als we uiteten gaan bestelt ‘ie soms nog eens een burger of iets dergelijks. Maar mooi toch? Nooit iets verkeerds over gezegd, ik heb hem alleen maar laten zien hoe het óók zou kunnen. En zo is hij vanuit zichzelf steeds meer overgestapt op plantaardig eten. Het grappige is dat het gewoon zo vloeiend is gegaan bij ons. Achteraf besef ik pas hoe bijzonder het is dat het zo is verlopen. 

Laat de ander in zijn waarde (en verwacht dit ook andersom)

Naast dat je de ander niet moet gaan forceren, moet je de ander ook in zijn waarde laten. Ten eerste omdat het fijn is voor jullie relatie als de sfeer aangenaam blijft. Maar ten tweede ook omdat het jouw keuze is om bewuster te leven. Je mag niet van de ander verwachten dat die hierin met jou mee gaat. Jij wilt toch ook in je waarde gelaten worden om je nieuwe keuzes? Val de ander dan ook niet aan op de keuzes die hij/zij/het maakt.  

Heb geduld en houd het positief

Veranderen gaat langzaam. Geef de ander daar de tijd en de ruimte voor. Maar misschien heeft de ander vooralsnog wel helemaal geen behoefte aan verandering. Kijk dan vooral naar wat je wel leuk vindt aan de ander. En houd het bij jezelf. Bovendien bewandelt iedereen zijn eigen pad en neemt iedereen tot zich wat diegene op dat moment aankan/ aan wil kunnen. Onthoud dit en verwacht niet dat mensen meteen veranderen. Vaak kun je door anderen te inspireren met hoe jij leeft, zaadjes planten in het hoofd van de ander. Waar die geheel op eigen tempo wel of niet ooit iets mee zal doen.

Gaat het om iemand die heel dichtbij je staat, bijvoorbeeld je partner? Een verschillende manier van leven kan uitdagend zijn. Vaak is het juist fijn, om niet helemaal hetzelfde te zijn, maar wel gemeenschappelijke interesses te hebben. Als die balans voor je gevoel goed zit, kijk dan naar de dingen die je wel fijn vindt aan de ander (jullie zijn vast niet voor niks samen), en probeer te accepteren en te waarderen dat de ander verschillend is. Is er voor je gevoel te veel verschil tussen jullie, praat hier dan samen over (zie volgende stap).

Praat erover en maak afspraken

Verschillende levensstijlen kunnen nou eenmaal botsen. Bijvoorbeeld als je normaal veel bij vrienden at, maar dat nu moeilijker is door je keuze om vegetarisch/ veganistisch te eten. Praat er dan eens samen over en kijk hoe je dit aan kunt pakken. Voor iemand die niet bekend is met de vegetarische/ veganistische keuken is het misschien lastig om met jou rekening te houden. Misschien kun je aanbieden wat eerder te komen en te helpen koken? Of is het juist handiger als je zelf iets maakt en meeneemt? Dat je anders bent gaan leven hoeft nog niet te betekenen dat dat niet meer past binnen jouw community. 

Gaat het om bewustere keuzes binnen het huishouden, kijk dan naar waar jullie behoeften liggen. Wil de een graag geen vlees meer eten en de ander wel? Wil jij graag duurzaam schoonmaakmiddel en de ander niet? Praat hierover en kom tot concrete afspraken. Bijvoorbeeld dat je zelf de producten koopt (en bereidt/ gebruikt) die de ander niet wil. Zo kunnen jullie levensstijlen naast elkaar blijven bestaan, en geef je elkaar de ruimte jezelf te blijven.

Belangrijk hierbij is dat je altijd praat vanuit je hart en je gevoel. Maak geen verwijten maar leg gewoon uit waarom je iets graag op een bepaalde manier wilt.

Dat kan bijvoorbeeld zo zijn: “Ik wil graag duurzamere schoonmaakmiddelen gebruiken omdat ik me zorgen maak om de planeet. Ik wil niet meer bijdragen aan het vervuilende effect van heftige schoonmaakmiddelen.” Zo houd je het bij jezelf, maar leg je wel uit waarom je iets doet. En zo inspireer je de ander daar misschien ook nog mee. Dat is heel anders dan als je zou zeggen: “Weet je niet hoe vervuilend die bleek is? Dat kan echt niet meer, hoor! Ongelooflijk dat je dat nog gebruikt!” 

*Voor het beeld heb ik dankbaar gebruik gemaakt van Pexels.